Op 5 mei 1945 werd Nederland bevrijd. Niet iedereen weet dat de Nederlandse Waddeneilanden: Texel, Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog in de Tweede Wereldoorlog het laatste stukje van Europa was, dat is bevrijd.
De Canadezen, die half april Friesland bevrijdden, kregen de opdracht voorlopig geen actie tegen het Nederlandse deel van de Waddeneilanden te ondernemen, tenzij ze vanaf de eilanden onder vuur zouden worden genomen door de Duitse artillerie. Dat gebeurde niet, en half mei 1945 waren alle eilanden dus nog steeds onder Duitse controle.
De Waddeneilanden vormden in de oorlogsjaren een deel van de Atlantikwall, de gigantische, door de Duitsers aangelegde kustversterking die liep van noord-Noorwegen tot de Spaanse grens. Honderden bunkers, versperringen en geschutsopstellingen werden op de eilanden aangelegd.
Alleen al op Vlieland zijn 57 betonnen en stenen bouwwerken neergezet. Het betekende dat er in de kleine dorpsgemeenschap van het eiland een aanzienlijke militaire aanwezigheid van 900 man was. Zij beschikken ook na 5 mei nog over hun wa@pens. Daartegenover staat een beperkt aantal personen van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten (NBS).
Op 20 mei arriveren de eerste Canadezen en was Texel vrij. De Canadezen arriveren op 25 mei op Schiermonnikoog. Eén dag later krijgt een Engelse eenheid in Den Helder opdracht om Terschelling, Vlieland en Ameland te ontwapenen en de laatste Duitsers af te voeren. Deze zogenaamde Jaffa Force, onder leiding van kapitein Johnston, deed dat. Op respectievelijk 30 mei, 31 mei en 3 juni worden de eilanden eindelijk bevrijd.
In de ochtend van 31 mei wordt luitenant Frederic Squire met vijf soldaten naar Vlieland gestuurd om daar de officiële overdracht van de macht op zich te nemen. Op 11 juni 1945 worden de Duitsers per veerboot overgebracht naar Terschelling, vanwaar de gehele bezettingsmacht naar Wilhelmshaven werd overgebracht.
Vorige week waren Vera en ik getuige van de 80-jarige herdenking van de intocht van 1945 op Vlieland. In totaal kwamen er 15 legervoertuigen over van de wal, georganiseerd door Keep Them Rolling Vlieland. De intocht verliep wederom zonder gevechten en markeerde het vreedzame einde van vijf jaar bezetting op Vlieland.